Νίκος Μόττας: Ομιλία στην παρουσίαση του βιβλίου «Ο Τσε της Ποίησης» του Μπάμπη Ζαφειράτου

Ομιλία του Νίκου Μόττα στην εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου του Μπάμπη Ζαφειράτου «Ο Τσε της Ποίησης – Ο Ποιητής των Ποιητών», που συνέπεσε με την 58η επέτειο από τη δολοφονία του Ερνέστο Τσε Γκεβάρα, την 8η Οκτωβρίου 2025 στο Studio New Star Art Cinema.

Φίλες και φίλοι –

υπάρχουν βιβλία που τα διαβάζεις…
υπάρχουν όμως και βιβλία που σε κοιτούν πίσω απ’ τις σελίδες τους και σε διαβάζουν αυτά.–

Σε κοιτούν κατάματα –
και σε ρωτούν:
τι κάνεις με τη ζωή σου, με τα όνειρά σου, με την αδικία που βλέπεις γύρω σου; –

Ένα τέτοιο βιβλίο είναι «Ο Τσε της Ποίησης» του φίλου Μπάμπη Ζαφειράτου που παρουσιάζουμε σήμερα. –

Δεν είναι απλώς μια μελέτη για τον Ερνέστο Τσε Γκεβάρα·
είναι ένα ταξίδι μέσα στη φλόγα του ανθρώπου που τόλμησε να ενώσει την ποίηση με την επανάσταση. –
Ένα βιβλίο που δείχνει πως οι στίχοι μπορούν να γίνουν πράξη –
και πως η πράξη, όταν κουβαλά ψυχή, μπορεί να γίνει ποίηση. ––

Ο Ζαφειράτος μάς παρουσιάζει τον Τσε όχι όπως τον έχουμε συνηθίσει στις αφίσες και στα συνθήματα, –
αλλά όπως τον βλέπει η Ιστορία όταν σκύβει προσεκτικά: –
ως έναν άνθρωπο ευαίσθητο, οραματιστή, βαθιά στοχαστικό –
έναν ποιητή που έζησε μέσα στη φωτιά της πράξης,
κι έναν κομμουνιστή που μετουσίωσε την ιδεολογία του σε τρόπο ζωής. –

Μέσα από τις εξακόσιες δέκα σελίδες του βιβλίου,
παρακολουθούμε τον Τσε να μεταμορφώνεται από νέο φοιτητή της ιατρικής σε οικουμενικό σύμβολο –
μα πάντα με ένα σημειωματάριο στην τσέπη. –

Γιατί ο Τσε έγραφε.
Έγραφε για τον πόνο, για τη μοναξιά, για την αδικία. –
Έγραφε για να κρατήσει τη μνήμη όρθια. –
Και η γραφή του – όπως αναδεικνύει υπέροχα ο Ζαφειράτος – δεν ήταν διακοσμητική·
ήταν πολιτική πράξη. ––

Η ποίηση, για τον Τσε, δεν ήταν απόδραση από την πραγματικότητα·
ήταν όπλο για την αλλαγή της . –
Ήταν η μορφή που έπαιρνε η ταξική πάλη μέσα στην ψυχή. –
Γιατί, όταν οι λαοί στενάζουν, η ποίηση γίνεται η φωνή τους. –
Κι όταν ο κόσμος σωπαίνει, η ποίηση γίνεται κραυγή. –

Στη Ρωσία της Οχτωβριανής Επανάστασης, στην Ισπανία του εμφυλίου, στο Στάλινγκραντ, στην Κούβα, στη Χιλή, στη Μακρονήσο, στην Κύπρο, σήμερα στην Γάζα —
οι στίχοι έγιναν σύνθημα, και το τραγούδι έγινε σημαία. –

Αυτό το πνεύμα διαπερνά κάθε σελίδα του βιβλίου,
το ίδιο πνεύμα που ενέπνευσε τον Τσε να αγωνιστεί για τον σοσιαλισμό-κομμουνισμό,
όχι σαν αποστεωμένη θεωρία, αλλά σαν καθημερινή πράξη αξιοπρέπειας. ––

Ο συγγραφέας δεν περιορίζεται στα ποιήματα του ίδιου του Τσε·
παρουσιάζει και τα ποιήματα που γράφτηκαν γι’ αυτόν –
από τους κορυφαίους ποιητές της Λατινικής Αμερικής:
τον Πάμπλο Νερούδα, τον Νικολάς Γκιγιέν, τον Μάριο Μπενεντέτι, τον Κορτάσαρ. –
Ποιητές που είδαν στον Τσε όχι μόνο έναν αντάρτη,
αλλά έναν ποιητή των ποιητών. –
Έναν άνθρωπο που, όπως λέει ο Ζαφειράτος,
«κατάκτησε και τις δύο τέχνες: έκανε την ποίηση επανάσταση και την επανάσταση ποίηση». ––

Κι εκεί, μέσα σ’ αυτό το μεγάλο ποτάμι της λογοτεχνικής μνήμης –
αντηχεί μια φωνή που ξεπερνά σύνορα και εποχές. –
Είναι η φωνή του Ναζίμ Χικμέτ, που μας θυμίζει:
«Οι πιο όμορφες θάλασσες, δεν έχουμε ακόμα ταξιδέψει». –
Και η φωνή του Γιάννη Ρίτσου, από τη Ρωμιοσύνη:
«Αυτά τα δέντρα δεν βολεύονται με λιγότερο ουρανό». –
Ποιητές που, όπως και ο Τσε, πίστεψαν ότι η ποίηση δεν είναι καταφύγιο, αλλά όρκος αγώνα. –
Κι έτσι, μέσα από το έργο του Ζαφειράτου,
η επαναστατική ποίηση δεν ανήκει πια σε μια ήπειρο·
γίνεται παγκόσμια γλώσσα της ελευθερίας. ––

Η δύναμη του βιβλίου βρίσκεται στη λεπτομέρεια – και στη σύνθεση. –
Ο Ζαφειράτος δεν καταγράφει απλώς γεγονότα· τα ερμηνεύει με το βλέμμα του δημιουργού. –
Στις σελίδες του, η Κούβα δεν είναι απλώς ένας τόπος –
είναι ένας στίχος που πάλλεται. –
Η Βολιβία δεν είναι πεδίο μάχης,
αλλά σκηνικό ενός ποιήματος που γράφεται με αίμα και όνειρα. –
Κι ο ίδιος ο Τσε – δεν είναι απλώς επαναστάτης·
είναι ένας άνθρωπος που πάλεψε να κρατήσει την ψυχή του καθαρή μέσα στη λάσπη της Ιστορίας. ––

Το βιβλίο «Ο Τσε της Ποίησης» είναι, θα έλεγα, μια πράξη αγάπης προς τον λόγο και προς τον άνθρωπο. –
Μια έκδοση που δείχνει πως ο Ζαφειράτος δεν είναι απλώς μεταφραστής ή σχολιαστής –
αλλά συνοδοιπόρος. –
Και μέσα από τη δική του ματιά, ο Τσε δεν είναι πια μακρινός μύθος·
είναι ένας φίλος που κάθεται απέναντί μας και μας ρωτά –
«Κι εσύ, ποια ποίηση γράφεις με τη ζωή σου;» ––

Γιατί στο τέλος, φίλες και φίλοι –
αυτό είναι και το βαθύτερο μήνυμα του βιβλίου: –
ότι η ποίηση είναι μορφή ευθύνης. –
Είναι η ευαισθησία που γίνεται στάση ζωής –
η συγκίνηση που γίνεται συνείδηση. –
Και μέσα σε αυτό, η επανάσταση δεν είναι πια μόνο πολιτική·
είναι υπαρξιακή. –
Είναι ο αγώνας του ανθρώπου – να μείνει άνθρωπος. ––

Κλείνοντας –
θα έλεγα πως ο Μπάμπης Ζαφειράτος, με αυτό το έργο,
δεν έγραψε απλώς ένα βιβλίο για τον Τσε·
έγραψε ένα βιβλίο με τον Τσε. –
Ένα βιβλίο που τον ανασταίνει μέσα από τις λέξεις·
που θυμίζει πως τα όνειρα, όταν έχουν ψυχή, δεν πεθαίνουν ποτέ. –

Ίσως τελικά αυτό να είναι και το πραγματικό μήνυμα του «Τσε της Ποίησης»: –
ότι η ποίηση και η επανάσταση είναι δύο μορφές της ίδιας ανάγκης –
της ανάγκης να αλλάξουμε τον κόσμο, ξεκινώντας από τον εαυτό μας. –

Σας ευχαριστώ. –

Με μεγάλη επιτυχία παρουσιάστηκε το βιβλίο του Μπάμπη Ζαφειράτου «Ο Τσε της Ποίησης-Ο Ποιητής των Ποιητών»

Με μεγάλη επιτυχία, παρουσία πλήθους κόσμου, παρουσιάστηκε την Τετάρτη 8 Οκτωβρίου 2025, στο Studio New Star Art Cinema στην Αθήνα, το βιβλίο του Μπάμπη Ζαφειράτου «Ο Τσε της Ποίησης – Ο Ποιητής των Ποιητών».

Το βιβλίο, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις New Star, αποκαλύπτει τον Τσε ως ποιητή, αναδεικνύοντας τη βαθιά του σχέση με την ποίηση και τους ποιητές. Ο Μπ. Ζαφειράτος περιλαμβάνει δικά του ποιήματα, κείμενα και διηγήματα, αλλά και έργα γραμμένα γι’ αυτόν, αγαπημένα του ποιήματα και κείμενα που τον συνόδευσαν ως το τέλος. Με εισαγωγή, χρονοβιοεργογραφία, κείμενα του Εδουάρδο Γκαλεάνο, φωτογραφίες,πορτρέτα και πλούσιο τεκμηριωτικό υλικό, σκιαγραφείται όχι μόνο ο «Μεγάλος Ποιητής της Επανάστασης», αλλά και ο λογοτέχνης, ο σκακιστής, ο οικονομολόγος, ο φωτογράφος Τσε – ο «Ποιητής των Ποιητών».

Στην εκδήλωση, στην οποία τιμήθηκε η 58η επέτειος από τη δολοφονία του Ερνέστο Τσε Γκεβάρα, χαιρέτησαν ο Πρέσβης της Δημοκρατίας της Κούβας στην Ελλάδα Aramis Fuente Hernandez και ο Πρόεδρος του Ελληνοκουβανικου Συνδέσμου Φιλίας και Αλληλεγγύης Νίκος Καρανδρέας.

Για το βιβλίο μίλησαν οι:

Γιώργος Κεντρωτής , συγγραφέας, τέως καθηγητής Θεωρίας της Μετάφρασης στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο.
Βύρων Κώττης, τέως καθηγητής Νέων Ελληνικών και Συγκριτικής Φιλολογίας. (Πανεπιστήμιο Ρεν 2, Γκρενόμπλ 3, Νεοελληνικό Ινστιτούτο Σορβόννης 4).
Νίκος Μόττας, πολιτικός επιστήμονας-Συγγραφεας.
Μπάμπης Ζαφειράτος, ποιητής, συγγραφέας, μεταφραστής.

Ο Εκδότης της New Star Βελισσάριος Κοσσυβάκης συντόνισε την εκδήλωση.

Μουσικό πρόγραμμα επιμελήθηκαν και παρουσίασαν οι Ευτυχία Μπίμη στο τραγούδι και ο Βασίλης Καβουκιδης στο πιάνο.

Δείτε βίντεο από την εκδήλωση (Βιντεοσκόπηση: Στέργιος Βασιλείου)

Νίκος Μόττας: Ομιλία στην παρουσίαση του βιβλίου «Ο Τσε της Ποίησης» του Μπάμπη Ζαφειράτου

Τα ΆΠΑΝΤΑ του Ερνέστο Τσε Γκεβάρα έρχονται στα ελληνικά από τη «New Star»

Η NEW STAR σε συνεργασία με το “Che Guevara Studies Center of Havana Cuba” και τον Εκδοτικό Οίκο “OCEAN PRESS” “OCEAN SUR”, που έχει εκδώσει και διανείμει παγκοσμίως το έργο του Che Guevara, θα εκδώσει στα ελληνικά τα“ΕΡΝΕΣΤΟ ΤΣΕ ΓΚΕΒΑΡΑ ΑΠΑΝΤΑ” σε 7 τόμους.

Η παγκόσμια έκδοση κυκλοφόρησε το 2023. Η ελληνική έκδοση θα κυκλοφορήσει τμηματικά το 2024 και το 2025.

Μία συλλογή επτά τόμων, που συντάχθηκε από τους ερευνητές María del Carmen Ariet και Disamis Arcia, για το Che Guevara Studies Center Havana Cuba (Κέντρο Μελετών Τσε Γκεβάρα – Δημόσιος Οργανισμός που ιδρύθηκε και διευθύνεται από την οικογένεια Γκεβάρα), η οποία συγκεντρώνει το μεγαλύτερο μέρος του έργου που έγραψε ο Ερνέστο «Τσε» Γκεβάρα.

Το «ΕΡΝΕΣΤΟ ΤΣΕ ΓΚΕΒΑΡΑ ΑΠΑΝΤΑ«, περιλαμβάνει βασικά κείμενα για την κατανόηση της εξέλιξης της πολιτικής σκέψης του νεαρού γιατρού που περιόδευσε στη Λατινική Αμερική, εντάχθηκε στην Κουβανική Επανάσταση, ήταν ένας από τους ηγέτες της Σοσιαλιστικής Επαναστατικής Κυβέρνησης και αργότερα ηγήθηκε στα αντάρτικα κινήματα στο Κονγκό και τη Βολιβία.

Σχολιασμοί, επιστολές, άρθρα, ημερολόγια, συνεντεύξεις, δοκίμια, ομιλίες, ολοκληρωμένα βιβλία και σκίτσα, ομαδοποιούνται σε αυτήν την έκδοση,

που συμπληρώνεται από χάρτες, φωτογραφίες, χρονολογίες και εισαγωγικά δοκίμια.

Κάθε τόμος έχει χρονολόγιο, ταξιδιωτικούς χάρτες, φαξ, μια επιλογή από φωτογραφίες και μαρτυρίες συνεργατών ενός έργου που κράτησε περισσότερα από τρία χρόνια και αποτελεί μια θεωρητική και πρακτική άσκηση μεγάλης αξίας για τη διδασκαλία των γενεών.

«Η OCEAN PRESS θα είναι πάντα στο πλευρό της Κουβανικής Επανάστασης.

Οι σημερινοί νέοι θα πρέπει να διαβάσουν τον Τσε και τα λόγια του. Αυτή η έκδοση είναι αφιερωμένη στον κουβανικό λαό, στον Φιντέλ, στον Τσε και στην Αλέιδα,

που επί δεκαετίες αγωνίστηκε για τη διάδοση του έργο του μεγάλου επαναστάτη. Εκπληρώσαμε την αποστολή μας».

David Deutschmann– Αυστραλός συντάκτης και Πρόεδρος των εκδοτικών οίκων Ocean Press και Ocean Sur

«Nα είστε βέβαιοι, ότι όλα όσα παρουσιάζονται σε αυτά τα ΑΠΑΝΤΑ έχουν τη σφραγίδα της αλήθειας. Είναι οδηγός για τους νέους»

María del Carmen Ariet

«Ο πατέρας μου ήξερε να αγαπά. Γι’ αυτό μπόρεσε να γίνει ένας φοβερός επαναστάτης»

AleidaGuevara

Ο Τσε Γκεβάρα δεν έχει καμία σχέση με τον θάνατο: πάντα επιστρέφει, πάντα γοητεύει και φωτίζει, πάντα ζει.

ΕΡΝΕΣΤΟ ΤΣΕ ΓΚΕΒΑΡΑ ΑΠΑΝΤΑ

Τόμος 1 – Εφηβικά και νεανικά χρόνια (1947-1956)

Τόμος 2 – O Ανταρτοπόλεμος στην Κούβα (1956-1959)

Τόμος 3 – Από την επαναστατική εξουσία (1959-1961)

Τόμος 4 – Σοσιαλιστική μετάβαση στην Κούβα (1961-1962)

Τόμος 5 – Σοσιαλιστική μετάβαση στην Κούβα (1963-1964)

Τόμος 6 – Αλληλεγγύη και Διεθνισμός (1965-1966)

Τόμος 7 – Αλληλεγγύη και Διεθνισμός (1966-1967)

Η πρώτη παρουσίαση του βιβλίου έγινε τον Ιούνιο του 2023, παρουσία του Προέδρου της Κούβας και Πρώτου Γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας, Miguel Díaz-Canel Bermúdez, του ιστορικού και ερευνητή Fernando Luis Rojas López, του Abel Prieto Jiménez, Πρόεδρου της Casa das Américas, του David Deutschmann, Πρόεδρου της OCEAN PRESS & OCEAN SUR, της María del Carmen Ariet García, καθηγήτρια Ιστορικών Επιστημών και συντονίστρια του Κέντρου Μελετών Che Guevara, του Disamis Arcia Muñoz, καθηγητή και ερευνητή, του Roberto Morales Ojeda, μέλους του Πολιτικού Γραφείου και γραμματέα της Οργάνωσης της Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος, του Rogelio Polanco Fuentes, μέλους της Γραμματείας και Υπεύθυνος του Ιδεολογικού Τμήματος, της Αντιπρόεδρου της κυβέρνησης, Inés María Chapman Waugh και του Υπουργού Πολιτισμού, Alpidio Alonso.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑ ΤΗΣ GRANMA ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΗΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΗΝ ΚΟΥΒΑ

https://pt.granma.cu/cultura/2023-06-14/che-a-partir-de-suas-paginas

Η ογκώδης αυτή εργασία για την ολοκλήρωση αυτού του έργου ξεκινάει από σήμερα. Μια επιλεγμένη ομάδα συνεργατών μεταφραστών, επιμελητών, ιστορικών, εικαστικών προετοιμάζει την αρτιότερη έκδοση του έργου.

Flickr με ενημερωτικό υλικό που θα ενημερώνεται συνεχώς:

Κάθε τόμος θα παρουσιάζεται σε ειδικές εκδηλώσεις στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις, από επίσημους καλεσμένους από την Κούβα, γνώστες του έργου του Τσε Γκεβάρα. Για την παρουσίαση του Πρώτου Τόμου έχουμε προσκαλέσει τη Dr Celia Machin Guevara, εγγονή του Τσε Γκεβάρα και κόρη της Aleida Guevara March.

Για περισσότερα στοιχεία μπορείτε να απευθυνθείτε στο:

newstarcine@gmail.com

και στο τηλέφωνο: 210-8940054

ΕΡΝΕΣΤΟ ΤΣΕ ΓΚΕΒΑΡΑ

ΑΠΑΝΤΑ

Τόμος 1 – Εφηβικά και νεανικά χρόνια (1947-1956)

Ο τόμος συγκεντρώνει αποσπάσματα από το ημερολόγιο που κρατά ταξιδεύοντας στο εσωτερικό της Αργεντινής, τις ιστορίες του πρώτου ταξιδιού του στη Λατινική Αμερική — όταν ακόμη σπούδαζε Ιατρική — και του δεύτερου και τελευταίου που τον οδήγησε στο Μεξικό για να ενταχθεί στην αποστολή του γιοτ Granma.

Περιλαμβάνει επίσης: γράμματα που γράφει κατά την εφηβεία και τη νεότητά του, άρθρα εφημερίδων, σημειώσεις από αγαπημένα του αναγνώσματα, ποιήματα, προβληματισμούς για την Ιατρική, καθώς και φιλοσοφικούς στοχασμούς του.

Τόμος 2 – O Ανταρτοπόλεμος στην Κούβα (1956-1959)

Συγκεντρώνονται οι σκέψεις του Τσε για τον αντάρτικο και επαναστατικό αγώνα.

Το πρώτο μέρος του βιβλίου αποτελείται από το ημερολόγιο που κράταγε ο Τσε από το 1956 έως το 1958 στη Σιέρα Μαέστρα, το βιβλίο Σκηνές του Επαναστατικού Πολέμου, που εκδόθηκε το 1963, άρθρα από τον επαναστατικό αγώνα, αποσπάσματα από τα σημειωματάριά του Tσε στη Σιέρα, συνεντεύξεις εκείνης της περιόδου, αλλά και επιστολές, έγγραφα, διατάγματα, στρατιωτικές διαταγές και άλλα έγγραφα που σχετίζονται με την Εκστρατεία στην Λας Βίγιας.

Το δεύτερο μέρος περιέχει μια σειρά από άρθρα και δοκίμια για τις διδασκαλίες του Τσε σχετικά με τον επαναστατικό αγώνα, το βιβλίο Ανταρτοπόλεμος, που εκδόθηκε το 1960, καθώς και το κείμενο Στρατιωτικές Υποθέσεις.

Τόμος 3 – Από την επαναστατική εξουσία (1959-1961)

Περιλαμβάνονται κείμενα και ομιλίες του Τσε, που συμβάλλουν συνεκτικά στην κατανόηση των ιδεών και των πολιτικών του θέσεων, στο πλαίσιο της δέσμευσής του να αναπτύξει και να τελειοποιήσει την επαναστατική διαδικασία στην Κούβα.

Τα δοκίμια, τα χρονικά, τα δημοσιογραφικά άρθρα, οι συνεντεύξεις, οι επιστολές και οι ομιλίες αυτού του σταδίου —προοίμιο άλλων έργων μεγαλύτερης εμβέλειας και βάθους τα επόμενα χρόνια— αποδεικνύουν πως ο Τσε προχώρησε σε θέσεις και αξιολογήσεις που φέρνουν έναν νέο τρόπο άσκησης της πολιτικής, που συνάδει με την αντιιμπεριαλιστική του θέση.

Τόμος 4 – Σοσιαλιστική μετάβαση στην Κούβα (1961-1962)

Εδώ, αντικατοπτρίζεται όλη η προσπάθεια και η προσήλωση του Τσε για να αναπτύξει τη διαδικασία της σοσιαλιστικής μετάβασης στην Κούβα.

Το έργο του σε αυτή την περίοδο εκφράζει, σε όλο το εύρος του και την πολυπλοκότητά του, την πνευματική και πρακτική άσκηση που τον έκανε να διακρίνει τις ιδιαιτερότητες του σοσιαλισμού για τις εξαρτημένες χώρες και να προχωρήσει σε μια ριζική αλλαγή των καπιταλιστικών δομών τους.

Τόμος 5 – Σοσιαλιστική μετάβαση στην Κούβα (1963-1964)

Ο 5ο τόμος από τα ΑΠΑΝΤΑ του Ερνέστο Τσε Γκεβάρα συγκεντρώνει δοκίμια, άρθρα, συνεντεύξεις, επιστολές και ομιλίες που αντιστοιχούν στην περίοδο κατά την οποία ο Τσε εδραιώθηκε ως ηγέτης της Κουβανικής Επανάστασης.

Είναι μια από τι πιο δημιουργικές περιόδους της ζωή του Τσε, όπου εδραιώνει τις θέσεις και τις ιδέες του, αναπτύσσει παράλληλα την πρακτική του ως πολιτικός ηγέτης με διεθνή προβολή και βελτιστοποιεί την απόδοσή του ως επικεφαλής του Υπουργείου Βιομηχανίας της νεαρής επαναστατικής κυβέρνησης.

Τόμος 6 – Αλληλεγγύη και Διεθνισμός (1965-1966)

Ο τόμος αυτός καλύπτει το χρονικό διάστημα κατά το οποίο ο Τσε συμμετέχει άμεσα στον απελευθερωτικό αγώνα του Κονγκό.

Πιο συγκεκριμένα, περιλαμβάνει: ομιλίες, δοκίμια και αλληλογραφία από τον Ιανουάριο έως τον Απρίλιο του 1965, το βιβλίο του Σκηνές του Επαναστατικού Πολέμου: Κονγκό, τα διηγήματά του Η Πέτρα και Η Αμφιβολία, επιστολές που έστειλε από το Κονγκό, καθώς και κριτικά σημειώματά του για την οικονομία, αλλά και φιλοσοφικές σημειώσεις που συγκέντρωσε κατά την διάρκεια των σπουδών του, μεταξύ 1965 και 1966.

Τόμος 7 – Αλληλεγγύη και Διεθνισμός (1966-1967)

Στον τελευταίο τόμο από τα Ερνέστο Τσε Γκεβάρα ΑΠΑΝΤΑ αποτυπώνεται το τελευταίο στάδιο της ζωής και του έργου του, που είναι το αποκορύφωμα και το βαθύτερο νόημα διεθνισμού.

Η επτάτομη αυτή έκδοση, που αποτίνει φόρο τιμής στη ζωή και το έργο μιας από τις πιο εμβληματικές μορφές της Κούβας και της Λατινικής Αμερικής, ολοκληρώνεται με το μήνυμά του Τσε στην Τριηπειρωτική, με το Ημερολόγιό Βολιβίας, τα σημειωματάριά του και την αλληλογραφία του.

Η Κούβα τίμησε τα 95 χρόνια από τη γέννηση του Τσε Γκεβάρα

Με εκδηλώσεις στην Αβάνα, την Σάντα Κλάρα και άλλες πόλεις, η Κούβα γιόρτασε στις 14 Ιούνη την 95η επέτειο της γέννησης του κομμουνιστή επαναστάτη Ερνέστο Τσε Γκεβάρα. Όπως αναφέρει η εφημερίδα «Granma», στην κατάμεστη από κόσμο αίθουσα εκδηλώσεων του Υπουργείου των Επαναστατικών Ενόπλων Δυνάμεων έλαβε χώρα μεγάλη πολιτιστική εκδήλωση, παρουσία της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας, προσωπικοτήτων των γραμμάτων και του πολιτισμού, καθώς και μελών της οικογένειας Γκεβάρα.

Μεταξύ άλλων παραβρέθηκαν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κούβας Μιγκέλ Ντιάς Κανέλ, ο Ραούλ Κάστρο, μέλη του Πολιτικού Γραφείου του Κομμουνιστικού Κόμματος, η σύζυγος του Τσε και διευθύντρια του Κέντρου Μελετών Τσε Γκεβάρα, Αλέιδα Μαρτς, καθώς και οι κόρες του αλησμόνητου Κομαντάντε, Αλέιδα και Σέλια Γκεβάρα.

Η εκδήλωση περιελάμβανε πολιτισμικό πρόγραμμα με απαγγελία ποιημάτων, τραγούδια (με την συμμετοχή, μεταξύ άλλων, του δημοφιλούς τραγουδοποιού Σίλβιο Ροντρίγκες), καθώς επίσης και χορό από μέλη του διάσημου Εθνικού Μπαλέτου της Κούβας.

Μεγάλη εκδήλωση πραγματοποιήθηκε και στην Σάντα Κλάρα, στη μεγάλη πλατεία της Επανάστασης, μπροστά από το εμβληματικό μαυσωλείο του Τσε, παρουσία εκατοντάδων μαθητών, παιδιών και μελών της Ένωσης Νέων Κομμουνιστών Κούβας (UJC). Στην ίδια εκδήλωση τιμήθηκε και ο ήρωας του αγώνα για την Κουβανική Ανεξαρτησία, Αντόνιο Μασέο (γεννημένος στις 14 Ιούνη 1845).

Νίκος Μόττας: «Ο Τσε Γκεβάρα είναι σήμερα πιο ζωντανός απο ποτέ άλλοτε» (VIDEO)

Ομιλία-χαιρετισμός του Νίκου Μόττα στην εκδήλωση που διοργανώθηκε το Σάββατο 8 Οκτωβρίου στο Studio New Art Cinema, για τα 55 χρόνια από την δολοφονία του Ερνέστο Τσε Γκεβάρα, παρουσία της κόρης του Δρ. Αλέιδας Γκεβάρα.

Αγαπητή Αλέιδα,
Αξιότιμε κύριε Πρέσβη,
Φίλες και φίλοι,

Εκ μέρους του Ελληνοκουβανικού Συνδέσμου Φιλίας και Αλληλεγγύης Θεσσαλονίκης απευθύνω θερμό αγωνιστικό χαιρετισμό στην αποψινή εκδήλωση.

Ο εθνικός ποιητής της Κούβας, ο Χοσέ Μαρτί, έγραφε: «Υπάρχουν άνθρωποι χωρίς καθόλου αξιοπρέπεια, αλλά και άνθρωποι που στις πλάτες τους κουβαλούν την αξιοπρέπεια όλου του κόσμου». Ένας απ’ αυτούς τους ανθρώπους, που τ’ όνομα του έγινε συνώνυμο της αξιοπρέπειας ήταν ο Ερνέστο Τσε Γκεβάρα, του οποίου τη μνήμη και πολιτική παρακαταθήκη τιμούμε απόψε εδώ.

Ήταν πριν 55 χρόνια, στις 9 Οκτώβρη 1967, όταν ο Τσε έπεφτε νεκρός μέσα σε μια εγκαταλελειμένη σχολική αίθουσα ενός μικρού οικισμού στη βολιβιανή επαρχία. Οι σφαίρες του βολιβιανού στρατού, που εκτελούσε εντολές των ιμπεριαλιστών των ΗΠΑ και της CIA, είχαν επιφέρει το βιολογικό τέλος του σπουδαίου επαναστάτη. Αυτό που ωστόσο δεν γνώριζαν οι δολοφόνοι του, ήταν πως ο Γκεβάρα είχε ήδη περάσει στην αθανασία της συλλογικής μνήμης των λαών, ως αιώνιο σύμβολο των αγώνων για ένα καλύτερο αύριο, για έναν κόσμο χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.

Σήμερα, 55 χρόνια μετά τη δολοφονία του, δεν βρισκόμαστε εδώ για να τελέσουμε άλλο ένα «πολιτικό μνημόσυνο». Στον κομμουνιστή επαναστάτη Ερνέστο Τσε Γκεβάρα, επιτρέψτε μου να πω, δεν ταιριάζουν μνημόσυνα. Είμαστε ωστόσο εδώ για να θυμηθούμε, να εμπνευστούμε, να αντλήσουμε δύναμη και να βγάλουμε συμπεράσματα από το παράδειγμα και τις αξίες για τις οποίες ο ίδιος αγωνίστηκε και θυσιάστηκε. Τις αξίες και τα ιδανικά του Μαρξισμού-Λενινισμού και του προλεταριακού διεθνισμού.

Ο Τσε δεν είναι μια στάμπα κολλημένη σε μπλουζάκια, σε κούπες του καφέ και μπρελόκ. Δεν είναι αφίσα σε δωμάτιο. Δεν είναι ένα «αβλαβές εικόνισμα», όπως θέλουν ορισμένοι να τον παρουσιάσουν, ούτε κάποιος «άγιος των φτωχών» που δίνει παρηγοριά στους καταπιεσμένους. Είναι ο κομμουνιστής επαναστάτης, της πράξης και της συνείδησης, που διαμορφώθηκε μέσα από την επαφή του με την κοσμοθεωρία του επιστημονικού σοσιαλισμού και την αγάπη του για τον άνθρωπο. Είναι ο μαχητής αντάρτης, μα και ταυτόχρονα ο διανοούμενος, που στο ένα χέρι κρατά το τουφέκι και στο άλλο το βιβλίο.

Είναι ο νέος εκείνος που άφησε τις ανέσεις μιας καλής ζωής στην Αργεντινή προκειμένου να μπει στο καμίνι της μάχης ενάντια στην εκμετάλλευση και την αδικία, ενάντια στα «καπιταλιστικά χταπόδια» όπως αποκαλούσε τα μονοπώλια της εποχής.

Είναι ο κομμουνιστής γιατρός που με το παράδειγμά του αποτέλεσε το πρότυπο του «νέου ανθρώπου», του ανθρώπου που γεννιέται από τα σπλάχνα της σοσιαλιστικής επανάστασης. Ενός ανθρώπου, δηλαδή, που με όλες του τις ανθρωπινες αδυναμίες, συνδυάζει στο μέγιστο δυνατό βαθμό τα ιδανικά του διεθνισμού, της αλληλεγγύης, της ανιδιοτελούς προσφοράς, της φιλομάθειας, της προσήλωσης στην επαναστατική διαδικασία.

Η διεθνιστική αλληλεγγύη που επέδειξε και επιδεικνύει η σοσιαλιστική Κούβα εδώ και δεκαετίες και ιδιαίτερα κατά την πανδημία των δυο τελευταίων ετών έχει τις ρίζες στην ιδεολογικοπολιτική κληρονομιά του Ερνέστο Τσε Γκεβάρα.

Πόσο δίκιο είχε ο αείμνητος σύντροφος Χαρίλαος Φλωράκης που έλεγε «Οι ζευγάδες φεύγουν. Η σπορά μένει. Και φουντώνει. Και μεγαλώνει. Και καρπίζει. Και ρίχνει νέους σπόρους στη γη…»! Διότι 55 χρόνια μετά την δολοφονία του στη Βολιβία και παρά το τσουνάμι της αντεπανάστασης στις αρχές της δεκαετίας του ’90, παρά τις άοκνες προσπάθειες των αμερικανικών κυβερνήσεων και των συμμάχων τους να υπονομεύσουν την Κουβανική Επανάσταση, η «σπορά» του Τσε συνεχίζει και σήμερα να βγάζει καρπούς, να μεγαλώνει, να εμπνέει.

Όλα αυτά αποκτούν σήμερα ιδιαίτερα σημασία καθώς ζούμε σε μια εποχή που οι κρίσεις του καπιταλισμού, οι πόλεμοι και οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, η ολομέτωπη επίθεση του κεφαλαίου ενάντια στην εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα κάθε χώρας αποτελούν ξεκάθαρες ενδείξεις των αδιεξόδων ενός συστήματος που έχει σαπίσει. Ενός συστήματος που όχι μόνο αδυνατεί να ικανοποιήσει τις σύγχρονες ανάγκες του ανθρώπου, αλλά δημιουργεί συνεχώς προβλήματα αποτελώντας ουσιαστικά τροχοπέδη για την πρόοδο της ανθρωπότητας.

Όσοι πίστεψαν ότι ξεμπέρδεψαν με τον Μαρξ, τον Λένιν, τον Τσε, τον Φιντέλ, με την κληρονομιά των επαναστάσεων και του σοσιαλισμού του 20ου αιώνα, όσοι θεώρησαν ότι η πάλη για τον σοσιαλισμό-κομμουνισμό είναι τελειωμένη υπόθεση, έκαναν λάθος! «Μπορείς να κόψεις όλα τα λουλούδια, αλλά δεν μπορείς να αποτρέψεις τον ερχομό της Άνοιξης» έγραφε ο σπουδαίος Χιλιανός ποιητής Πάμπλο Νερούδα.

Ναι λοιπόν! 55 χρόνια μετά ο Τσε Γκεβάρα είναι σήμερα πιο ζωντανός απο ποτέ άλλοτε. Όχι ως σύμβολο μιας αφηρημένης επαναστατικότητας. Αλλά ως οδηγός και σύντροφος μας σε κάθε έκφανση της ταξικής πάλης, της πάλης ενάντια στο καπιταλιστικό εκμεταλλευτικό σύστημα και τον ιμπεριαλισμό, οπουδήποτε χτυπά η καρδιά του αγώνα «για ν’ ανθρωπέψει ο άνθρωπος», για «να γίνουν τα σκοτάδια λάμψη», και για «να φτιάξουμε έναν κόσμο στο μπόι των ονείρων και των ανθρώπων»!

Μέχρι τη νίκη για πάντα!
Σας ευχαριστώ!

Αθήνα: Πλήθος κόσμου στην εκδήλωση για τα 55 χρόνια από την δολοφονία του Τσε Γκεβάρα

Με τη συμμετοχή πλήθους κόσμου πραγματοποιήθηκε το Σάββατο στο «Studio» η κεντρική εκδήλωση που ξεκίνησε με ένα βίντεο, με τον Μάνο Λοΐζο να τραγουδάει τον «Τσε». Αμέσως μετά, τον λόγο πήρε ο πρέσβης της Κούβας στην Ελλάδα, Αραμίς Φουέντε Ερνάντες, ευχαριστώντας για τη διοργάνωση των εκδηλώσεων και καλωσορίζοντας την Αλέιδα. Μιλώντας για τον Τσε, σημείωσε μεταξύ άλλων ότι «βλέπουμε πιο καθαρά από ποτέ στις σημερινές συνθήκες ότι η γιγάντια φιγούρα του μας καλεί στην πάλη» και πρόσθεσε: «Ο Τσε ανύψωσε τις ιδέες του μαρξισμού – λενινισμού και γι’ αυτό το διεθνιστικό του πνεύμα είναι βαθιά ριζωμένο στον αγώνα των λαών μας ενάντια στις αδικίες που δημιουργεί η ιμπεριαλιστική καταπίεση». Τόνισε δε ότι συγκέντρωνε τις εξαιρετικές ιδιότητες του ανθρώπου της δράσης καθώς κι αυτές ενός στοχαστή, παλεύοντας για τους πιο ταπεινούς, τους πιο υποβαθμισμένους, συνέδεσε την τύχη του με τους φτωχούς και υπερασπιζόμενος αυτές τις ιδέες προσέφερε τη ζωή του στη Βολιβία.

Με τη σειρά της η Αλέιδα Γκεβάρα, μεταφέροντας λόγια του πατέρα της, μίλησε για τις εμπειρίες του από τα ταξίδια του στη Λατινική Αμερική, τη γνωριμία με τον πόνο και τα βάσανα των καταπιεσμένων και ταπεινών. Σημείωσε ότι «ο νεαρός Ερνέστο, νιώθοντας αυτά, ενώνεται με τον Φιντέλ και τον Ραούλ στο Μεξικό και γίνεται ένας επαναστάτης που μάχεται για τα πιστεύω του. Καταφέρνει να κάνει πολλούς να περπατήσουν δίπλα του, τον αγαπάει ένας ολόκληρος λαός. Ανησυχεί για τη διαμόρφωση των νέων γενεών και μιλάει συχνά με τους νέους, τονίζοντας: «Το να είσαι ουσιαστικά άνθρωπος, να προσεγγίζεις το καλύτερο από τα ανθρώπινα, το να αναπτύξεις στον μέγιστο βαθμό την ευαισθησία, είναι να νιώθεις αγωνία όταν δολοφονείται ένας άνθρωπος σε οποιαδήποτε γωνιά του κόσμου και να χαίρεσαι όταν υψώνεται μια σημαία ελευθερίας σε οποιαδήποτε γωνιά του κόσμου. Τίποτα δεν πέφτει από τον ουρανό, πρέπει να σφυρηλατήσουμε το μέλλον, αλλά πρέπει να είμαστε έτοιμοι να παλέψουμε γι’ αυτό. Ολη μας η δράση είναι μια πολεμική κραυγή ενάντια στον ιμπεριαλισμό. Ας ενώσουμε τις δυνάμεις μας, ας προάγουμε την αλληλεγγύη, ας αγωνιστούμε πάντα για τη νίκη»».

Πηγή έμπνευσης

Ο γιατρός Ηλίας Σιώρας μετέφερε λόγια του Τσε που έχει επιλέξει η Ομοσπονδία Νοσοκομειακών Γιατρών ως προμετωπίδα στην ιστοσελίδα της, λέγοντας ότι «εμείς οι Ελληνες γιατροί εμπνεόμαστε από τον επαναστάτη γιατρό Τσε, όπως και από μορφές όπως τον Πέτρο Κόκκαλη, τον Γρηγόρη Λαμπράκη κι άλλους που προέταξαν το εμείς απέναντι στο εγώ». Μίλησε επίσης για το τεράστια έργο αλληλεγγύης της Κούβας στον τομέα της Ιατρικής ανά τον κόσμο. Αναφέρθηκε στην περιοδεία του Τσε στη Λατινική Αμερική, την προσπάθειά του να φτάσει στο γκέτο των λεπρών. Μετέφερε αποσπάσματα κατοπινής ομιλίας του προς φοιτητές Ιατρικής της Κούβας, που τους καλούσε να γίνουν επαναστάτες γιατροί. Το 2005 ιδρύθηκαν οι διεθνιστικές ιατρικές μπριγάδες, για να συνεισφέρουν στην αντιμετώπιση ασθενειών σε κάθε γωνιά του κόσμου, ενώ η δράση τους ξεχώρισε και πρόσφατα στην αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού, ενώ προτάθηκαν και για το Νόμπελ Ειρήνης.

Ο Μπάμπης Ζαφειράτος μίλησε για μια άλλη λιγότερο γνωστή πλευρά του Τσε, την ποιητική του. Ακόμα και στα πιο απλά του ποιήματα το λιβάδι αναδεικνύεται σε μια ολόκληρη ήπειρο, είπε. Ταξιδεύοντας δεν υποφέρει τόσο από το άσθμα του, όσο από τα εγκλήματα του ιμπεριαλισμού και τον ανθρώπινο πόνο, πρόσθεσε, μεταφέροντας στο κοινό αποσπάσματα από ποιήματα του Τσε, αλλά και από άλλους στίχους ποιητών της Λατινικής Αμερικής για τον Κομαντάντε. Ο Μπ. Ζαφειράτος επανέλαβε αποσπάσματα από ποιήματα του Τσε γραμμένα μεταξύ 1954 – ’56 και έκλεισε με δυο δικά του ποιήματα για τον Τσε.

Στην υπηρεσία του αγώνα της εργατικής τάξης

Ο Νίκος Καρανδρέας, Ομότιμος Καθηγητής του ΕΚΠΑ και πρόεδρος του Ελληνοκουβανικού Συνδέσμου Φιλίας και Αλληλεγγύης, αναφέρθηκε στην κριτική σκέψη του Τσε, μπροστά στα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα, που όπως είναι φυσικό εμφανίστηκαν μετά τη νίκη της Κουβανικής Επανάστασης, μέσα στα πλαίσια του σκληρού ταξικού αγώνα και στην προσπάθεια απόκρουσης της ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας. Σημείωσε χαρακτηριστικά: «Ο Τσε ήταν ένα αδέσμευτο πνεύμα. Η μόνη του δέσμευση ήταν η επανάσταση, η προσφορά με κάθε τρόπο στην ανάπτυξη επαναστατικής συνείδησης, της επαναστατικής διαδικασίας. Η δέσμευση αυτή, ξεκινώντας από έναν εφηβικό ρομαντισμό, αναπτύχθηκε μέσα από τη συμμετοχή του στην Κουβανική Επανάσταση, μέσα στην οργανωμένη πάλη με την καθοδήγηση του Φιντέλ Κάστρο, μέσα στη γοργή μετατροπή της επανάστασης από αντιιμπεριαλιστική σε σοσιαλιστική».

Ο Γιώργος Μαυρίκος, επίτιμος πρόεδρος της Παγκόσμιας Συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας, τόνισε ότι ο μύθος του Τσε εμπνέει τους αγώνες της εργατικής τάξης ακόμα και σήμερα. Θύμισε τις ζωντανές συζητήσεις του με τις λαϊκές μάζες και τους εργάτες, που είναι παρακαταθήκη σήμερα για τον κόσμο που θέλουμε να φτιάξουμε. Ηταν ένας ρεαλιστής επαναστάτης στην υπηρεσία της εργατικής τάξης, για τον σοσιαλισμό ενάντια στις καρικατούρες του. Δεν υπήρχε απόσταση ανάμεσα στα λόγια του και στις πράξεις. Αφιέρωσε όλες του τις δυνάμεις στον ταξικό αγώνα για την απελευθέρωση των λαών.

Η Δέσποινα Μάρκου, πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Διεθνούς Δημοκρατικής Αλληλεγγύης, τόνισε μεταξύ άλλων: «Ο κουβανικός λαός, που τόσο αγάπησε ο Τσε, περνάει σήμερα ιδιαίτερα δύσκολα. Οι προσπάθειες του ιμπεριαλισμού των ΗΠΑ να ανατρέψει την Επανάσταση έχουν ενταθεί ακόμα περισσότερο, παίρνει διάφορες μορφές, όπως είδαμε στις 11 Ιούλη 2021. Δεν αρκείται στον οικονομικό, εμπορικό και χρηματοπιστωτικό αποκλεισμό που κρατάει πάνω από 60 χρόνια. Η Κούβα χρειάζεται σήμερα την αλληλεγγύη μας όσο ποτέ άλλοτε».

Ο Νίκος Μόττας, εκ μέρους του Ελληνοκουβανικού Συνδέσμου της Θεσσαλονίκης, τόνισε ότι σήμερα είμαστε εδώ για να θυμηθούμε, να εμπνευστούμε και να αντλήσουμε δύναμη από τις αξίες και τα ιδανικά για τα οποία θυσιάστηκε αυτός ο κομμουνιστής επαναστάτης της πράξης και της συνείδησης.

Στο κλείσιμο της εκδήλωσης, ο Βελισσάριος Κοσσυβάκης μίλησε για το πώς είδε ο κινηματογράφος τον Τσε, με τις πρώτες ταινίες – ντοκιμαντέρ να γυρίζονται αμέσως μετά τον θάνατό του και πολλές άλλες να γυρίζονται μέχρι τις μέρες μας. Η συλλογή της «New Star» φτάνει τις 55 ταινίες, που προβάλλονται στο πλαίσιο των εκδηλώσεών της για τα 55 χρόνια από τον θάνατο του Κομαντάντε.

Συγκινημένη από όσα ακούστηκαν, η Αλέιδα Γκεβάρα θέλησε να πει ακόμα δυο λόγια και μεταξύ άλλων σημείωσε: «Εγώ μεγάλωσα στην Κούβα, σε μια σοσιαλιστική επαναστατική χώρα και είναι σχετικά εύκολο να είσαι επαναστάτης όταν γεννιέσαι σε ένα τέτοιο μέρος. Αλλά σε αυτό το μέρος του κόσμου, όπου η κοινωνία σε πηγαίνει σε αντίθετη κατεύθυνση, να κρατήσεις τα επαναστατικά ιδανικά είναι κάτι πιο δύσκολο. Ευχαριστώ για τη βραδιά που μου δώσατε, γιατί παρότι πέρασαν 55 χρόνια από τον φυσικό του θάνατο, ο Τσε αισθάνεται πολλαπλασιασμένος στους άντρες και τις γυναίκες αυτής της χώρας». Αποχαιρετώντας τους συμμετέχοντες με ενθουσιασμό τραγούδησε ένα κουβανέζικο τραγούδι, ξεσηκώνοντας ένα θερμότατο χειροκρότημα.

Το «παρών» στην εκδήλωση έδωσαν ο Γιώργος Μαρίνος, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και βουλευτής του Κόμματος, και ο Κώστας Παπαδάκης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και ευρωβουλευτής. Μεταξύ άλλων, παραβρέθηκε επίσης η πρώην ευρωβουλευτής Κωνσταντίνα Κούνεβα.

Η Ζωή Τηγανούρια και ο Νίκος Θεοδωράκης «έντυσαν» μουσικά την εκδήλωση σε ένα μικρό διάλειμμα ανάμεσα στις ομιλίες, τραγουδώντας το τραγούδι «Κομαντάντε Τσε Γκεβάρα», στα Ελληνικά και Ισπανικά.

ΒΕΡΟΙΑ: ΜΕ ΜΕΓΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ Η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΜΟΤΤΑ «ΤΣΕ ΓΚΕΒΑΡΑ, ΠΡΕΣΒΕΥΤΗΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ»

Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 30 Σεπτέμβρη στη Βέροια, από τις Εκδόσεις «Ατέχνως» και το βιβλιοπωλείο «Ηλιοτρόπιο», η παρουσίαση του βιβλίου του Νίκου Μόττα «Τσε Γκεβάρα, πρεσβευτής της Επανάστασης» (Εκδόσεις Ατέχνως).

Σε μια όμορφη εκδήλωση στον φιλόξενο πολυχώρο «Ελιά», παρουσία ανθρώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης, εκπροσώπων συλλόγων από την ευρύτερη περιοχή της Ημαθίας, ανθρώπων των γραμμάτων και φίλων της Κούβας, εκφράστηκε η αλληλεγγύη προς τον Κουβανικό λαό, ενώ μέσα από τις ομιλίες των συμμετεχόντων υπογραμμίστηκε η προσωπικότητα και το έργο του κομμουνιστή επαναστάτη Ερνέστο Τσε Γκεβάρα.

Για το βιβλίο μίλησαν ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Αλέκος Χατζηκώστας και ο συγγραφέας του βιβλίου Νίκος Μόττας.

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης προβλήθηκε βίντεο-ντοκιμαντέρ διάρκειας περίπου 30 λεπτών των Δημήτρη Ταχματζίδη και Άγγελου Ζορμπά με τίτλο «PAX CUBANA», το οποίο απέσπασε θετικά σχόλια, ενώ διαβάστηκε μήνυμα της κόρης του Τσε, Αλέϊδα Γκεβάρα, προς τον συγγραφέα Νίκο Μόττα.